Logo Wootzlegend

HISTORIA

NARODZINY LEGENDY

Bułat wywodzi się z Persji i Indii, gdzie wytwarzano go już ponad 500 lat p.n.e. (niektóre źródła podają nawet 1000 lat p.n.e.).

Stamtąd wyroby z bułatu trafiły z czasem do prężnie rozwijającego się Damaszku (w ówczesnej Persji). To właśnie za sprawą tegoż handlowego miasta bułat w dawnych czasach nazywano stalą damasceńską. Wiedza o tejże stali dotarła do Europy dzięki wyprawom Aleksandra Macedońskiego. Zyskała sławę i uznanie dzięki wyjątkowej ostrości i wytrzymałości szabli oraz mieczy. Legendy o przecinanych na pół świecach, czy rozpoławianych jednym cięciem hełmach krążyły wśród rycerzy, tworząc otoczkę przerażenia i zachwytu.

Niestety produkcja bułatu w czasach średniowiecza nigdy nie trafiła do Europy, a około 500-700 lat temu technologia jego wytwarzania została praktycznie zapomniana. Właśnie wtedy Damaszek nie handlował już bułatem tylko stalą skuwaną, której technika wyrobu różniła się zasadniczo od techniki wyrobu bułatu. Niemniej wyroby płatnerskie, którymi handlowano w Damaszku, nadal nazywano damasceńskimi. Nazwa pozostała niezmieniona, chociaż odnosiła się już do zupełnie innej stali. I to właśnie ten typ stali – skuwanej, wielowarstwowej – dzisiaj powszechnie nazywa się stalą damasceńską.

Próby odtworzenia produkcji bułatu co prawda były co jakiś czas podejmowane, ale dopiero na początku XIX w. rosyjski metalurg Paweł Petrowicz Anosow prawie odtworzył legendarną stal starożytnych Persów i Hindusów. Kolejne udane próby i publikacje pojawiły się znacznie później (w XX i XXI w.), wydane głównie przez takich ekspertów jak Verhoeven, Sherby, czy Wadsworth.
Za kolebkę dzisiejszej produkcji bułatu i badań nad nim uważa się Rosję. Najprawdopodobniej obecnie produkowane bułaty nie mają jednak identycznych parametrów jakie posiadał bułat z Indii i Persji.

Niemniej najlepsi mistrzowie potrafią już dzisiaj stworzyć bułat wybitnie sprężysty i twardy jednocześnie, potrafiący wytrzymać więcej niż najwyższej klasy produkowane przemysłowo stale.

Ze względu na wysoki koszt i czasochłonność wytwarzania bułatu, wciąż niewiele osób zajmuje się jego wyrobem. Najwyższej jakości noże z bułatu są więc i dziś unikatem.